💸 Кәсіпкер болу — өміріңізге жаңа дем беру. Бұл саланың да өз қызығы мен қиындығы бар. Яғни, мұнда назарға алынатын басты қасиет — тәуекел мен табандылық. Қазіргі таңда мектептегі оқушыдан бастап, еңкейген қарияға дейін кәсіп бастап, еркін болғысы келеді. Ендеше осы кәсіп жолын бастауға байланысты алғашқы қадамдармен бөлісіп өтейік.
🟢 1-қадам. Бизнес идея
Бастапқы кезеңде кәсіпкерлік қызметтің бағытын анықтау, болашақ табысыңызға тікелей байланысты болатын ең маңызды қадамдардың бірі. Бірден сәтсіздікке ұшырайтын сәтсіз идеяларға бой алдырған кезде, сарапшылар қарапайым формуланы қолдануды ұсынады. Ол екі бөлімнен тұрады:
* Бастап отырған кәсібіңіз қоғамға пайдалы болуы керек. Сондықтан, бастамас бұрын сіздің әлеуетті тұтынушыларыңыз сіз не істегіңіз келетінін түсіну қажет. Идеяны сипаттау қажет. Алынған фразаның семантикалық және эмоционалдық жүктемесі бизнес туралы толық ақпарат береді.
*
* Бизнес идеяның бар болғаны жақсы. Бірақ, бұл көп жағдайда керісінше болып жатады. Болашақ кәсіпкер ұзақ бас қатырады және таңдалған нұсқаларға күмәнмен қарайды. Осындай процесті жеңілдету үшін интернет көмегіне жүгінуді ұсынамыз. Бүкіләлемдік интернет көзі, қазіргі таңда шағын бизнесті жүргізудің ең маңызды нұсқамасы. Мүмкін, бірегей ойлар мен ұсыныстардың шоғырлануы осы бір танымал қызметтер мен әлеуметтік желілерде. Мысалы, Твиттер, ВКонтакте, Live Journal, Инстаграм және т.б.
🟢 2-қадам. Тәжірибеден сабақ алу
Таңдалған бағыт туралы ақпарат жинағы тек теориямен шектеліп қалмауы керек. Бизнесте көптеген «тұзақтар» бар және бұл нюанстар тәжірибелі, белсенді кәсіпкерлерге ғана белгілі. Кәсіпкерлік барлығы білетіндей тұрақсыз жұмыс, көп нәрсе ішкі түйсікке байланысты шешіледі. Әрине, мұндай жағдайда тәжірибе құнды. Кейбір керекті мәліметтерді сіз ешқашан кітаптардан таба алмайсыз, сондықтан тәжірибелі бизнесменнен алынған ақпарат тәуелсіз жұмыс істеу барысында үлкен қателіктерден аулақ болуға көмектеседі.
* Өз бизнесін қалай бастауға болатыны жайлы сіздің алдыңызда миллиондаған кәсіпкерлер ойлаған. Демек, бұл бірыңғай тегіс жол емес. Қолданыстағы нарық ойыншыларының тәжірибесін зерттеңіз: олар бизнеске қалай келді, ұйымды қалай құрды, қандай қиындықтарға тап болды.
* Барлығының анық-қанығына жетіп алғаннан кейін, берілген ақпаратты өзіңіздің қажеттілігіңізге сәйкес қолдануға тырысыңыз. Бұл кішігірім кәсіпорындарды нарықта көптеген шағын ұйымдар арасында ажыратуға мүмкіндік береді.
🟢 3-қадам. Нарықты зерттеу
Егер басқа кәсіпкерлердің тәжірибесімен танысу қиын болса, онда жоспарланған қызметтің жұмыс өрісін зерттеу әлдеқайда қиын. Нарық көп қырлы. Ірі компаниялар өздерінің ағымдағы жағдайын мұқият талдау үшін көп ақша жұмсайтыны кездейсоқ емес. Мысалы, тұтынушыларға шынымен не қажет екенін, қандай немесе қандай да бір өнім / қызметті қалай алғысы келетінін түсінуіңіз керек. Сондай-ақ, техникалық мәселелер бар: бизнестің қолайлы орналасуын таңдау және жалға алу үшін қажетті үй-жайларды іздестіру.
Мәселен, шағын бизнесті қайда бастау керектігін шешкен кезде, нарықтық зерттеулер көп уақытты қажет ететін сатылардың бірі екенін түсіну маңызды. Жаңадан шыққан кәсіпкердің мүмкіндіктерін ескере отырып, мұндай зерттеулерге маркетингтік компанияларды төлеуге қосымша ақшасы жоқ екенін болжау қиын емес. Осылайша, осы мәселені шешу үшін, екі жақты біріктірудің екі жолы бар:
* Талдауды өз бетімен жасауға болады (аз көлемде болса да).
* Осы саладағы журналистік материалдарды зерттеу.
Екеуі де желіде жасалады, сол себепті бұл арнайы баспа басылымдарын сатып алуға ақша жұмсау қажеттігін жоққа шығарады.
🟢 4-қадам. Бизнес-жоспар
Жоспарлау бизнесті жүргізудің маңызды бөлігі болып табылады. Іс-әрекеттер жоспарын жасамағандар барлық ықтимал қауіптерді есептемегендер, яғни олар компассыз ұзақ сапарға шыққан жолаушылар сияқты. Бизнес-жоспар — өз бизнесін қай жерде бастау керектігін шешетін адамның бірқатар тапсырмаларының соңғы теориялық кезеңі. Бұдан кейін ғана біз айтып отырған практикалық қадамдар. Ал әзірше біз жоспар жасаймыз. Тәжірибелі кәсіпкерлер оны мүмкіндігінше егжей-тегжейлі дәлелдеуге кеңес береді, өйткені:
* бастапқы шығындарды жазу жеткіліксіз. Мүмкіндігінше, бизнестің ілгерілеуін алдағы 6-12 айға есептеу қажет. Бұл бизнестің динамикадағы болжалды дамуын көрсетеді.
* Нашар ойластырылған бизнес-жоспар сізді құодымға апаруы мүмкін.
🟢 5-қадам. Тіркеу
Осылайша біз сіздердің бизнесіңізді ашқыңыз келетінін бірден түсінген күнінен бастап, алғашқы тәжірибелік іс-шараға келдік. Теориялық жұмыс аяқталды. Енді біреуін ашу жоспарланса, сіздің кәсібіңіз бен ұйымды тіркеу қажет. Тиісті жауапкершіліктен басқа, бұл қадам сізге белгілі бір жауапкершілік жүктейді. Адамдарға (қызметкерлерге, клиенттерге, серіктестерге) және мемлекетке (салық қызметі) қатысты міндеттемелер туралы бірінші кезекте сөйлеу. Заңсыз кәсiпкерлiк қызметпен айналыспаңыз. Заңсыз кәчіпкерлік жолында өзіңізге сенім артпаңыз, себебі жоғарғы органдармен проблемалар туындауы мүмкін және бұл өте қауіпті.
Барлық заңды процедураларды өз бетіңізше немесе арнайы компаниялармен байланысу арқылы шеше аласыз. Мұның Бірінші жағдайдағы пайдасы, қандай да бір процесті алдын-ала біліп отырасыз және мемлекеттік органдармен өзара әрекеттесудің алғашқы тәжірибесін ала аласыз. Болашақта осы алған білім сізге бірден бірнеше рет пайдасын тигізеді. Екіншісі – барлығы мамандар тарапынан жасалады. Сізге дайын құжаттарды қабылдау керек және жұмысқа кірісу керек. Бірақ, қандай жолмен жүруді шешкенге дейін, екі негізгі нәрсені шешуге тура келеді: кәсіпкер болуға немесе заңды тұлға болуға («ААҚ», «ЖАҚ», ЖШС), сондай-ақ салық жүйесін таңдау. Жаңадан кәсіп бастаушы тұлға ретінде алғашында ИП тіркеуден өтуді ұсынамыз.
🟢 6-қадам. Жабдық
Бизнес (өндіріс, сауда немесе қызмет көрсету) қандай болмасын, сізге жабдық керек болады. Сізге ештеңе жасау қажет емес және машина қажет емес болса да, сауда жабдығына деген қажеттілік сөзсіз пайда болады. Дегенмен, басында кәсіпкер материалдық құралдармен шектелетіндіктен, бұл мәселені шебер шешуге тура келеді.
* Бұл үшін көптеген ережелерді білу қ. Біріншіден, сіз шын мәнінде мүмкін болмайтын жабдықтардың тізімін жасаңыз. Бизнес-мүмкіндіктерге рұқсат берген кезде, бірақ қазір — үнемділік немесе қажет болса, жай ғана мағынасы бар.
* Екіншіден, технологияның бірнеше жабдықтаушысының шеңберін, өнімнің бағасын және өнімнің сапасын оңтайлы деп анықтаңыз. Бұл үшін беделді дереккөздерге жүгіну керек: арнайы баспа басылымдарына немесе интернет-ресурстарға.
🟢7-қадам: Жарнама
Жеке кәсібіңізді ашып қана қою жеткіліксіз. Себебі, сіз кәсібіңізді тек өзіңіз үшін ғана істеп отырған жоқсыз. Егер сіз бизнесіңіз жайлы ақпаратты және өнім (өнімнің / қызметтің) туралы ешкім білмейді. Сонымен қатар, бүгінгі таңда іс жүзінде әрбір салада ақпарат, соның ішінде қызу бәсекелестік бар. Сіз сапалы түрде клиентті шағын бизнес туралы ақпаратпен таныстыра аласыз, яни іс жүзінде барлық бизнестің басталуына байланысты. Әрине, кәсіби жарнама қымбат.
Дегенмен, бастапқы кезеңде тиімді және қаржылық жағынан оңай болатын нарықта өз кәсібіңізді насихаттаудың бірнеше жолы бар:
Тегін дизайнер арқылы веб-визиткаларды жасауға болады. Мысалы, «uCoz», «Jimdo», «Tiu», «Drupal» және басқа жобалардың мүмкіндіктері шағын бизнес өкілдерінің көпшілігінің қажеттіліктерін қанағаттандыруға жеткілікті. Бағдарламалау тілдерін білудің қажеті жоқ. Көптеген үлгілердің, қарапайым және интуитивті құралдардың болуы сізге көп күш жұмсамастан жақсы бетті жасауға мүмкіндік береді. Алайда сайтты одан әрі насихаттау ең жақсы мамандарға жүктеледі.
Сайтты құрғаннан кейін сіз іздеу жүйелерінде контекстік жарнама орналастыруға қатыса аласыз (Яндекс, Google, Rambler және т.б.).
Сондай-ақ, тұтынушылармен қарым-қатынас жасаудың тиімді және пайдалы арналары блогтар мен әлеуметтік желілер болып табылады.
Дегенмен, үлкен интернет-портал, сондай-ақ жарнамалық көрсетілім үшін ыңғайлы және танымал сайт ретінде, алдымен интернеттегі бұл әдісті қолдануға кеңес береміз. Өйткені, жарнама көрсетілімі сізге сайтымызға өтудің нәтижесін дереу алуға мүмкіндік беріп қана қоймай, сонымен қатар сіздің брендіңізді ұзақ мерзімді интернетте танымал етуге мүмкіндік береді.
🟢 8-қадам. Кәсіпорындарды басқару тәсілдері мен теорияларының зерттелуі
Сонымен, сіз шағын бизнесті қалай бастауға болатыны туралы сұраққа жауап бердіңіз. Іс ашық және жұмыс істейді. Дегенмен, өзіңіздің құрған бизнес-жоспарыңызға барынша сенімді болуыңыз керек. Себебі, бұл кәсіптің бастамасы, жоспар арқылы ұзаққа барады. Бизнесіңізді тұрақтандырып, дамыту үшін көп еңбектену керек. Бұл оңай тапсырма емес, сондықтан да кәсіп жолында еңсеңіз түсіп, өзіңізге деген сенімділікті жоғалтып алмаңыз. Бизнесте біліміңізді тереңдетіп, күнделікті осы сала бойынша жаңа нәрсе ойлап отыруға тырысыңыз. Өйткені, кәсіпорынның кейінгі табысы сіздің кәсіби біліктілігіңізді арттыруға деген ниетіңізге байланысты болады.
