☑️109 жыл бұрын (1913) апталық «Қазақ» газеті шыға бастады. Газеттің негізін қалаушы – Ахмет Байтұрсынов, Әлихан Бөкейханов, Міржақып Дулатов. Рәміз ретінде газет қазақ халқының рәміздерінің бірі – киіз үйдің бейнесін пайдаланды. Бұл киіз үйдің түндігі батыс жағында ашық, ал есіктерінде قازاق (қаз. Қазақ) деп жазылған. Қазақ зиялылары өкілдерінің пікірінше, бұл «қазақтар арасында еуропалық ғылым мен өнердің таралуы; «Қазақ» газеті қазақ халқы үшін мәдениеттің терезесі, сонымен қатар, жат жұрттың қамқоршысы (зиянынан) болуы үшін.Газет құрылған алғашқы күннен-ақ ұлт-азаттық қозғалыстың мақсат-міндеттерінің сөз сөйлеушісі болды. Оның беттерінде қазақ халқының құқықтық және саяси өзін-өзі анықтауына қол жеткізуі тиіс жалпыұлттық саяси партияның теориялық негізі жасалды. Газетте қазақ студенттеріне көмектесетін қайырымдылық қоры болды. Газетке қаржылай көмектескендердің басында Мұстафа Шоқай тұрды. Бұл газеттің барлығы 265 саны жарық көрді. 1914 жылы газетке 3007 жазылушы болды. 1918 жылы наурызда кеңес өкіметінің шешімімен газет баспаханасы таратылды.
Сіз қандай қазақ ақпарат құралдарын оқисыз?
☑️194 жыл бұрын (1828) Лондон хайуанаттар бағы құрылды. Бастапқыда бұл ғылыми зерттеуге арналған зоологиялық коллекция болды, ал 1847 жылы хайуанаттар бағы көпшіліктің келушілері үшін ашылды. Лондон хайуанаттар бағы — әлемдегі ең көне ғылыми хайуанаттар бағы. Әлемдегі ең алғашқы хайуанаттар бағы 270 жыл бұрын Австрия астанасы Венада құрылған. Алматы зообағы 1937 жылы ашылды. Қазақстандағы алғашқы хайуанаттар бағын салу және оны құру үшін орынды таңдаумен тәжірибелі аңшы, Жетісудың тамаша білушісі Мұрзахан Төлебаев айналысты.
Сіз хайуанаттар бағында соңғы рет қашан болдыңыз?
☑️1791 жылы американдық өнертапқыш және суретші Сэмюэл Морзе дүниеге келген. Морзенің арқасында байланыс тез өзгерді және содан бері тезірек өзгеруде. Ол 1832 жылы электрлік телеграфты ойлап тапты, бірақ телеграфтық сым байланысы үшін кодты (Морзе коды) стандарттау үшін оған тағы алты жыл қажет болды. 1843 жылы Конгресс оған АҚШ астанасы мен Балтимор арасындағы сымдарды тарту үшін 30 000 доллар берді. Желі салынып біткеннен кейін ол қалааралық байланыстың көпшілік алдында көрсетілімін өткізді. Морзе әрпімен жіберілген алғашқы хабарлама 1844 жылы 24 мамырда болды.Бұл адамзат тарихындағы ұзақ қашықтыққа бірден дерлік тараған алғашқы хабарлама болды. Бұған дейін адамдар барабандармен, түтінмен және семафорлық сигналдармен кодталған хабарламаларды жіберді немесе жай әріптермен сәйкес келді. Түпнұсқа демонстрацияда пайдаланылған сымдар мен магниттер смартфонның экрандық пернетақталарына жол берді, бірақ Морзе коды 21-ші ғасырда таң қалдырады.
Сіз Морзе кодының негіздерін оқыдыңыз ба?
☑️1981 жылы Xerox PARC ғылыми-зерттеу орталығы тінтуірі бар бірінші компьютерді ұсынды. Бір қызығы, компания басшылығы дамуды бағаламады және сонау 1979 жылы Стив Джобсқа орталыққа баруға рұқсат берді, ол графикалық интерфейспен танысып, даму болашағын түсінді. Екі жылдан кейін Apple графикалық интерфейсі бар компьютерлер мен тінтуірмен нарыққа шықты. Xerox тінтуірінің құны 400 долларды құрады, ал Джобстың компаниясы 25 долларға манипулятор жасап шығарды.
Ноутбукта жұмыс істегенде тінтуірді немесе сенсорлық тақтаны пайдаланасыз ба?
