«Үйде жатпа» күнтізбесі. 18 мамыр: Есімдер, мерекелер, оқиғалар

Автор: редактор 18 мая, 2022


☑️Атақты қазақ эстрада әншісі және композиторы, A’Studio тобының негізін қалаушы және алғашқы солисті Батырхан Шүкенов (1962-2015) бүгін 60 жасқа толар еді. Осыдан 4 жыл бұрын Батыр Шүкеновтің туған күнінде Қызылорда қаласында туған жерінде ескерткіші ашылған болатын. Тұғырда саксофон ұстаған тізерлеп отырған музыкант. Ашылуда оның досы, әріптесі және A’Studio тобындағы әріптесі Байғали Серкебаев сөз сөйледі. Сондай-ақ Қызылорда қаласында да саябаққа Батырхан Шүкенов есімі берілді. Алматы қаласы, Бостандық ауданындағы көшеге Батырхан Шүкенов есімі берілді. 2021 жылы режиссер Галина Пьянова Алматыда Батырхан Шүкеновке арналған «Алтын алаң» спектаклін қойды.Батырдың рөлін Қуантай Әбдімәди сомдады.

☑️Олжас Омарұлы Сүлейменов 1936 жылы 18 мамырда дүниеге келген — қазақтың белгілі қоғам қайраткері, ақын, жазушы, дипломат және әдебиеттанушы, Қазақстанның Еңбек Ері, Қазақ КСР халық жазушысы. «Невада-Семей» қоғамдық антиядролық қозғалысының негізін салушы. Олжас Сүлейменовтің алғашқы өлеңдері 1959 жылы 13 маусымда танымал «Литературная газетада» жарияланса, «Аргамаки» алғашқы кітабы 1961 жылы жазылған. «Қазақфильмнің» бас редакторы, сценаристі қызметтерін атқарған. Оның сценарийі бойынша 19 ғасырдағы қазақ ақыны Махамбет Өтемісұлы туралы «Әкелер елі» (1966), «Көк жол» (1968), «Қызыл жусан» («Махамбет») фильмдері мен «Ах, как интересно было в Петербурге» (Жәңгір хан туралы).Сүлейменов 1975 жылы жарық көрген, кейін Мәскеу цензурасы тыйым салған «Аз и Я» зерттеуінің авторы. Ол сондай-ақ Ежелгі Ресей әдебиетінің ескерткіші – «Игорь жорығы туралы хикаяға» арналған еңбектермен де ұзақ уақыт жұмыс істеді және оның екі тілді оқырманға екі тілді автор жазғанын зерттеушілердің алғашқысы болып атап өтті. Бұл еңбекте түркизмдерді ашты. Оның жалғыз немересі Ескендірді 2018 жылдың 22 маусымында Қызылорда облысы Ішкі істер департаменті бастығының қызы атып өлтірген.

Олжас Омарұлына денсаулық, ұзақ ғұмыр тілейміз!

☑️974 жыл бұрын 18 мамырда тарих, математика, астрономия, әдебиет және тіпті аспаздық сияқты салалардағы керемет өнімді жұмысымен танымал аты аңызға айналған ғалым және философ Омар Хайям (1048-1131) дүниеге келді. Ол Иран мен бүкіл Шығыс тарихындағы таңбалы тұлғаға айналды. Кішкене де болса азат ойы үшін жаппай қуғын-сүргіннің ортасында, азат рухы жүздеген жылдардан кейін ұрпақтарын шабыттандыратын осындай ұлы тұлға өмір сүріп, еңбек етті. Адамдарды ағарту, ынталандыру, өмірдің мәнін табуға көмектесу — мұның барлығын Омар Хайям көп жылдар бойы Самарқандтағы мәдени, әлеуметтік және ғылыми өмірді жасаушылардың біріне айналдырып, өз халқы үшін жасады.Ол алгебраға кубтық теңдеулердің классификациясын құрастыру және оларды конустық қималар арқылы шешу арқылы үлес қосты. Дүние жүзіне философ және көрнекті ақын ретінде белгілі, философиялық рубаилар циклінің авторы. Омар Хайям бүгінгі күні қолданылып жүрген ең дәл күнтізбені жасаумен де белгілі. Хайямның шәкірттері Музаффар әл-Асфизари, Абдуррахман әл-Хазини сияқты ғұламалар болды.

Оның рубаилерінің қайсысы есіңде қалды?

☑️Бүгін халықаралық мұражай күні. Мұражайлар адамның мәдени-білімділігін арттыруда үлкен рөл атқарады. Саяхатқа шығатын туристер міндетті түрде маршруттың тартымдылығын бірнеше маңызды мұражайлардың немесе этнографиялық көрмелердің болуымен бағалайтыны бекер емес. Мәдени-тарихи мазмұндағы осы нысандарға арналған күн алғаш рет 1977 жылы 18 мамырда Халықаралық мұражайлар кеңесінің шешімімен аталып өтілді.

Кино билеттерінің орнына мұражайларға билеттер беруді бастағанымызды қалайсыз ба?