☑️1856 жылы Шоқан Уәлиханов «Көкетай ханды еске алу» аңызының бір бөлігін қағазға түсіреді. Бұл күн «Манас» эпосының ғылым әлеміндегі тұңғыш жазбасы ретінде тарихқа енді. Шоқан «Жоңғария очерктерінде» эпосқа мынадай баға берген: «Манас» — қырғыз мифтерінің, жомоктарының, аңыздарының энциклопедиясы. Олардың барлығы бір дәуір мен бір батыр – Манас төңірегінде топтастырылған. Ол ежелгі даланың «Илиадасына» ұқсайды. Бұл алып эпопея қырғыз халқының тұрмыс-тіршілігін, әдет-ғұрпын, географиясын, діни және медициналық білімдері мен ұғымдарын, қарым-қатынасын бейнеледі». Қазіргі уақытта «Манас» эпосы ЮНЕСКО-ның адамзаттың материалдық емес мәдени мұрасы жауһарларының тізіміне, сондай-ақ әлемдегі ең көлемді эпопея ретінде Гиннестің рекордтар кітабына енгізілген.«Манас» эпосын дамытуға жазушы Мұхтар Әуезов пен академик Әлкей Марғұлан да үлес қосты.
☑️1950 жылы 26 мамырда фильмдер мен театрларда көптеген рөлдерді сомдаған Қазақстанның еңбек сіңірген әртісі Бектемір Айдос дүниеге келді. Қарағанды облысында туған. Мәскеу театр училищесінің драма және кино факультетін бітірген. ХАНЫМ. Щепкин, ол жерден бірден драма театрына жіберілді. Онда Айдос Бектемір ерекше құлшыныспен өнер көрсетті, оның бойында нағыз таланттың қалай оянатынын көпшілік байқады. Бір жылдан кейін оны кинотеатрға шақырды.Дебют «Нан дәмі» фильміндегі Кенжеков бейнесі болды. Одан әрі «Шоқан Уәлиханов» фильміне қатысу жалғасын тапты. Артынша актер тағы да сахнаға қызығып, М.Әуезов атындағы Қазақ мемлекеттік академиялық драма театрында үзбей жаттығып, көрерменді «жанды» образдармен қуантты. Үлкен экранға қайта оралу 2009 жылы «Біржан-сал» фильмінде орын алды. Содан бері Айдос үнемі түрлі режиссерлермен жұмыс істеп келеді. Оны «Ағайынды» сериалындағы Ерсайын рөлі арқылы еске алуға болады. Оның қатысуымен соңғы сурет – «Құнанбай». Ол Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты.
Әйгілі актерімізге зор денсаулық, әрі қарай шығармашылық табыс тілейміз.
☑️2020 жылдың 26 мамырында Джордж Флойдтың өлімінен кейін АҚШ-тың Миннеаполис қаласында жаппай наразылықтар басталды. Ол полиция қызметкері Дерек Шовиннің қолында болған кезде қайтыс болды, ол тізесін 8 минут бойы мойнында ұстады, ал басқа үш офицер бақылап тұрды. Шовин мен қамауға алуға қатысқан тағы үш офицер кейін қамауға алынып, сотталды. Бірнеше күн ішінде наразылық шаралары бүкіл Америка Құрама Штаттарына тарады, маусымда олар әлемнің 60 елінің 2000-нан астам қаласында өтті.Сарапшылардың бағалауынша, 2020 жылдың маусым-тамыз айларындағы наразылық шерулеріне 15 миллионнан 26 миллионға дейін американдық қатысты, бұл наразылық АҚШ тарихындағы ең ауқымды болды. Наразылықтар 2013 жылы Америка Құрама Штаттарында пайда болған нәсілшілдікке қарсы Black Lives Matter (ағылшын тілінен – «Қаралардың өмірі маңызды») қозғалысының бөлігі болды. Наразылық акцияларының көпшілігі полицияның зорлық-зомбылығы мен нәсілшілдікке қарсы бейбіт шерулер болды, бірақ кейбір қалаларда олар тәртіпсіздіктерге, тәртіпсіздіктерге, тонауларға және полициямен қақтығыстарға айналды.
☑️94 жыл бұрын 26 мамырда «Доктор Смерть» деген атпен танымал армян текті американдық дәрігер Джейкоб «Джек» Кеворкян (1928-2011) дүниеге келді. Медициналық тәжірибемен айналыса отырып, ол пациент бұдан былай медициналық көмек көрсете алмайтын және азаптары өмір сүруді жалғастыруға тұрмайтын жағдайларда эвтаназияны жақтады. 1989 жылы ол басқа тәсілдермен өз-өзіне қол жұмсай алмайтын науқастар үшін анальгетиктер мен улы препараттардың өлімге әкелетін дозасын науқастың қанына жіберетін «өзін-өзі өлтіру машинасын» (Mersitron – ағылшынша Mercitron, мейірімділіктен – мейірімділік) жасап шығарды. 1990 жылы Альцгеймер ауруымен ауыратын бірінші науқас мерцитронды пайдаланып өз-өзіне қол жұмсады.Барлығы 1990-1998 жж. 130-дан астам адам мерцитронды пайдаланды. Кеворкянның идеяларын медицина қауымдастығы мен АҚШ билігі қатты айыптады. «Дәрігер өлімі» деген атау кинода, әдебиетте, музыкада және бейне ойындарда кеңінен қолданылады.
Қазақстанда эвтаназияға тыйым салынғанымен, әлемде рұқсат етілген бірқатар елдер бар. Сіз бұл туралы не ойлайсыз?
