Тиынның шығуы және оның төлем құралы ретінде қолданыла бастауы, қоғамда экономикалық дамудың басталуы, айырбас сауда барысында – ақша айналысының қажеттілігі туындады
Отырар алқабында бірнеше түрдегі қола теңге шығарылды. Бұл теңгелердің бет жағында шаршылы садақ конус тәрізді құрбан шалатын орын, «X» нысанды таңбалар белгісі бейнеленген
Көшпелі және отырықшы жұрттардың арасындағы қатынас әр заманда, әр түрлі аймақта әрқалай болды
X1X-XX ғасырлар шебінде жәрмеңкелердің маңызы төмендей бастады. Оның мынадай себептері болды
Ресей Қытаймен және моңғолиямен сауда-саттық жасауы үшін Қазақстанды транзиттік аумақ ретінде пайдаланды. Бұл саудада қазақ көпестері көбінесе делдалдық қызмет атқарды
XIX ғасырдың бірінші жартысында Қазақстан Орта Азиямен сауда-саттық жасады
Көшпелілік тайпалық одақтар құрылған кезден-ақ өнім өндіру шаруашылығы ретінде эволюциялық жолмен дами бастады
Көшпенділер саудасы мен ақша айналысы қалалар дамуындағы аса маңызды факторлардың бірі болды
Қазақстанның байырғы жергілікті тұрғындары, нақтырақ айтсақ көшпелі қазақ аңшылықпен ерте заманнан бері айналысқан
Қазақ халқының қолөнері ежелгі ру-тайпалардан бері қалыптасып келеді. Олар тұрмыс-тіршілігіне қажетті барлық бұйымдарды өздері жасап алып отырды
